شارژکولر

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

شارژ گاز کولر خودرو دقیقا به چه معنا است؟
چگونه بفهمیم گاز کولر ماشین کم شده و به شارژ آن نیاز داریم؟
چرا گاز کولر خودرو نشتی پیدا می کند؟
الف) مدت زمان کارکرد کولر خودرو
ب) محفظه نداشتن قطعات کولر
ج) نفوذ رطوبت به درون کولر
د) دست اندازها و برخورد با ناصافی های جاده
روش‌ های تست گاز کولر خودرو و تشخیص نشتی آن
الف) استفاده از لامپ فرابنفش
ب) استفاده از شناساگر الکترونیکی
ج) استفاده از گاز نیتروژن
د) استفاده از عامل تشخیص نشتی
از چه گازی برای شارژ کولر خودرو استفاده می شود؟
بهترین گاز کولر خودرو از جهت کیفیت
شارژ گاز کولر خودرو چه مراحلی دارد؟

شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که کولر خودرو چگونه کار کرده و چطور فضای داخل اتومبیل را خنک می کند؟ در پاسخ باید عنوان کرد که کولرهای خودروهای امروزی طی یک فرآیند شیمیایی تبخیر و سپس تصعید گاز باعث ایجاد هوای سرد در داخل ماشین می شوند. از این رو اهمیت کولر اتومبیل به خصوص در کشوری مثل ایران که علاوه بر فصل تابستان، در برخی از ماه های دیگر فصول نیز هوایی گرم را تجربه می کند، بر کسی پوشیده نیست.

با این وجود، این سیستم کاربردی بسیار حساس بوده و به علل گوناگون امکان ایجاد اختلال در روند طبیعی آن وجود دارد. یکی از شایع ترین این دلایل، کاهش گاز کولر خودرو است که خنکای کولر اتومبیل را با مشکل مواجه کرده و معمولا برای سرنشینان خودرو دردسرساز می شود. در مطلب پیش رو هدف ما آشنایی و سپس بررسی عوامل موثر در کاهش گاز کولر و چگونگی شارژ گاز کولر خودرو است

شارژ گاز کولر در اکثر موارد باعث قدرتمندتر شدن کولر خودرو و افزایش توانایی آن در خنک کردن فضای داخل ماشین می شود. با این وجود اما بسیاری از افراد ضمن علم به این نکته، معنای دقیق شارژ گاز کولر را نمی دانند. در این رابطه باید عنوان نمود که به فرآیند اضافه کردن ماده خنک کننده یا همان گاز مبرد به کولر جهت خنک نگه داشتن هوای کولر در ماشین، شارژ گاز کولر اتومبیل گفته می شود

در پاسخ باید گفت که بهترین و متداول ترین شیوه برای تشخیص کم شدن گاز کولر خودرو، تشخیص در فرستاده شدن باد گرم به داخل ماشین است. به عبارت دیگر هر زمان که کولر اتومبیل خود را روشن کردید و دیدید که به جای باد سرد، باد گرم به داخل خودرو می آید و یا آن که میزان سرمای کولر به طور قابل توجهی کاهش یافته است، احتمالا زمان شارژ گاز کولر فرا رسیده است. همچنین روش های دیگری نیز برای تشخیص این مورد وجود دارد که در ادامه مطلب به آن ها اشاره کرده ایم.

البته دقت کنید که این اتفاق می تواند دلایل زیادی همچون رانندگی با گاز زیاد (یعنی آنکه مدام پا را روی پدال گاز فشرده و با دور موتور بالا حرکت می کنید)، شل شدن تسمه کولر، کثیف بودن رادیاتور، خرابی فن، مشکل در ترموستات یا سیستم رادیات خودرو و … داشته باشد، اما معمولا اصلی ترین دلیل چنین اختلالی کاهش گاز کولر خودرو است.

اما راه های دیگری هم برای تشخیص کم شدن گاز کولر وجود دارد. یکی از این راه ها که کمی فنی هم محسوب می شود و بیشتر از سوی متخصصان به کار گرفته می شود، بررسی گاز کولر به کمک گیج فشار سنج است. در این روش زمانی که گیج به ماشین متصل شود، امکان سنجش میزان گاز خودرو فراهم می شود. اگر عدد فشار گاز از میزان توصیه شده (۳۵psi )کم تر باشد، لازم می شود که گاز کولر را مجددا شارژ نمود.

گاز مورد استفاده در کولر خودرو گازی با فشار بالا و مبرد بوده تا بتواند هوای سرد تولید کند. کاهش این گاز در اتومبیل اما دلایل مختلفی داشته که مهم ترین آنها عبارت اند از:

الف) مدت زمان کارکرد کولر خودرو

مانند هر قطعه مکانیکی دیگری، کولر خودرو و اجزای آن نیز بعد از مدتی مشخص و کارکردی معین نیاز به بررسی و احیانا تعویض قطعات دارد. در همین جهت کارکرد بیش از اندازه کولر خودرو بدون رسیدگی مشخص به آن باعث فرسوده شدن لوله های کولر خودرو و سوراخ شدن آن می شود، آن هم به نحوی که نشتی در گاز کولر را موجب می شود. به همین جهت بررسی سالانه کولر خودرو امری ضروری است. در کنار این موارد باید دانست که برخی از گازهای مبرد دارای خاصیت فراریت نیز هستند.

ب) محفظه نداشتن قطعات کولر

اجزای سیستم کولر خودرو مکان مشخصی نداشته و در نتیجه برخلاف بقیه اجزای خودرو، در یک جای ثابت با محفظه ای مشخص محفوظ نشده اند. از این رو برخورد قطعات کولر با موارد مزاحم جاده و یا سایر قطعات خودرو باعث خرابی لوله و نشتی گاز در دراز مدت می شود.

ج) نفوذ رطوبت به درون کولر

زمانی که یکی از قطعات کولر ماشین دچار خرابی شود، رطوبت می تواند از طریق آن قطعه خراب به درون کولر راه یابد. بدین ترتیب ترکیب رطوبت وارد شده با گاز فشار بالای کولر، اسیدی خورنده ایجاد می کند که موجب خرابی سایر اجزای کولر و نشتی گاز می شود.

د) دست اندازها و برخورد با ناصافی های جاده

در بسیاری موارد عواملی مثل برخورد با ناصافی های جاده، دست اندازها و تصادف خودرو باعث ایجاد اختلال در سیستم کولر ماشین و نشتی گاز می شوند. به طور ویژه اما تصادفات سنگین جاده ای می تواند باعث وارد آمدن خسارت یک باره به کولر خودرو شده و منجر به خالی شدن ناگهانی و کامل گاز اتومبیل شود.

ایا استفاده از چند روش می‌ توانید میزان گاز کولر خود را تست کنید. در این صورت می توانید به موقع نشتی گاز را (که مهم ترین دلیل کاهش گاز اتومبیل می باشد) را تشخیص داده و اقدام به رفع آن کنید:

الف) استفاده از لامپ فرابنفش

گازهای مبرد در کارخانه سازنده این گازها اغلب با رنگ هایی که توسط لامپ فرابنفش قابل دیدن هستند ترکیب می شوند. بدین ترتیب به راحتی و با استفاده از این لامپ ها می توان نشتی گاز کولر را تشخیص داد.

ب) استفاده از شناساگر الکترونیکی

به این قطعه اصطلاحا اسنیفر گفته می شود. این وسیله قادر به تشخیص بوی گازهای هالوژنه (یعنی همان گازهای مورد استفاده در کولر خودرو) است و بدین ترتیب با کمک گرفتن از آن می توان نشتی گاز را متوجه شد.

ج) استفاده از گاز نیتروژن

در این روش سیستم تهویه مطبوع خودرو کاملا از گاز خنک کننده (مبرد) خالی شده و سپس با گاز نیتروژن با فشار بالا پر می‌ شود. در تست نیتروژن با استفاده از صدای هیس مانندی که در نقاط دارای ترک و سوراخ به گوش می‌ رسد، نشتی گاز کولر پیدا شده و اقدام به تعمیر سیستم تهویه مطبوع و شارژ گاز آن می شود.

د) استفاده از عامل تشخیص نشتی

در این روش که برای پیدا کردن نشتی‌ های تقریبا بزرگ در نقاط قابل دسترس استفاده می‌ شود، به راحتی نقاط نشتی سیستم مشخص می‌ شود. به ترتیب که محلول حاوی عامل تشخیص نشتی بر روی سیستم تهویه مطبوع خودرو اسپری شده و سپس نقاطی که کف کرده اند به عنوان مکان های دارای نشتی شناسایی می شوند.

گاز مورد استفاده در کولر خودرو مشابه با گاز مورد استفاده در یخچال و فریزر است و همانطور که بالاتر عنوان کردیم به اسم گاز مبرد مشهور است. در ادامه این راهنما بیشتر با گاز مبرد و نحوه شارژ آن آشنا می شوید.

این گاز با توسعه تکنولوژی به تدریج با محیط زیست نیز سازگار شده است، به طور که امروزه متداول ترین گاز مورد استفاده یعنی R134a کاملا منطبق با استاندارهای زیست محیطی است. امروزه مکمل هایی نیز برای گاز کولر خودرو تولید شده اند که به کمک آن ها می توان میزان خنک کنندگی کولر ماشین را افزایش داد (اما به خاطر داشته باشید که این مکمل ها به هیچ راه حل قطعی مشکل کولر نیستند). این مکمل ها که قرص تقویت کننده کولر ماشین نیز نامیده می شوند، در قالب کپسول طراحی شده اند. استفاده از این مکمل ها تنها با مشورت و کمک گرفتن از متخصصان امکان پذیر است

مانند هر محصول دیگری، برندهای مختلفی به تولید و ارائه گاز کولر خودرو می پردازند. کیفیت گاز کولر خودرو از جهت میزان سرمای تولیدی و نگه داشتن آن سرما اهمیت دارد و از این رو توصیه می شود که شارژ گاز کولر ماشین خود را تنها با استفاده از برندهای معتبر سازنده گاز کولر اتومبیل مثل ایسکون (ISCON)، هانی ول (HONEYWELL)، گالکو (GALCO) انجام دهید. مشورت با یک کارشناس با تجربه در تهران مدرن می تواند شما را به تصمیم گیری بهتر شما کمک نماید.

در ابتدا بگوییم که شارژ گاز کولر خودرو امری تخصص بوده و برخلاف نصب و سرویس کولر منزل، ضرورتا نیازمند به استفاده از متخصصی حرفه ای در این عرصه هستیم. با دانستن این نکته اما باز هم مطمئنید که می خواهید خودتان کار شارژ گاز ماشین را انجام دهید؟ این گوی و این میدان! در ابتدا وسایل مورد نیاز برای این کار را که در ادامه برایتان فهرست کرده ایم تهیه کنید و طبق دستورالعمل این راهنما جلو بروید:

تلگراف کولر خودرو با ماشه و سنج کناری پایین
شلنگ مخصوص
رابط شلنگ
گیج فشارسنج
کپسول گاز مبرد (بسته به نیاز وسیله نقلیه که در قسمت زیر کاپوت نوشته شده است، از بین ۱۲ تا ۲۸ اونس)
عینک ایمنی و دستکش

سپس به سراغ مراحل شارژ گاز کولر ماشین که به صورت زیر است بروید:
ابتدا کولر ماشین را روشن کنید و در بالاترین درجه قرار دهید.
درون موتور را جستجو کرده و لوله کولر و شیر آن (اصطلاحا والو کولر) را بیابید.
حال باید درپوش شیر را که معمولا به رنگ آبی است، بردارید. سپس به کمک انگشت یا یک وسیله دیگر، شیر کولر را فشار دهید.
اگر پس از فشار دادن شیر، گاز از آن خارج شد به این معناست که کولر خودرو دچار افت گاز شده و باید آن را شارژ کرد. اما در صورتی که هیچ گازی از شیر خارج نشود، به معنای تخلیه کامل گاز کولر است و اوضاع بسیار بحرانی است.
شیلنگ گاز را به شیر یا همان لوله والو متصل کنید . ابتدا باید هوای داخل شیلنگ را خالی کنید. برای این کار پیچ کنار شیلنگ را کمی باز کنید تا هوا خارج شود. حتما باید مواظب باشید بهیچ وجه هوا و یا رطوبت واردسیستم نشود .
در مرحله بعد باید شیر کپسول گاز را باز نموده و اجازه دهید مقداری گاز وارد سیستم شود. پس از آن شیر گیج را ببندید
حال برای تست فشار گاز کولر، ماشین را روشن کنید. سپس کولر آن را هم روشن نموده و بر روی درجه بالا بگذارید. اکنون عدد فشار سنج گیج را بخوانید. اگر این عدد بین ۳۵psi تا ۴۰psi بود، عملیات شارژ گاز به اتمام رسیده است (همچنین سرد کردن هوای داخل اتومبیل تا ۲۸ درجه سانتی گراد نشان از پر بودن گاز کولر است).
اگر عدد گیج فشار کم تر از میزان مجاز بود، مجددا دو مرحله قبل را تکرار کنید. اما در صورتی که عدد بیش از میزان مجاز بود، باید مقداری از گاز درون سیستم را خالی نمایید. این عمل به کاهش فشار بر روی کمپرسور کولر تاثیر می گذارد. البته توجه داشته باشید که فشار بیشتر می تواند نشان از خرابی کمپرسور خودرو باشد که باید توسط متخصص کار رفع عیب شود.

و اما بحث شیرین (یا نه چندان شیرین) هزینه ها! بگذارید در ابتدا خبر خوبی به شما دهیم؛ اینکه شارژ گاز کولر خودرو اصولا کم هزینه بوده و معمولا چالش زیادی برای مالک خودرو ندارد. از این نکته که بگذریم، باید عنوان کنیم که قیمت گاز کولر ماشین و در مجموع هزینه فرآیند شارژ گاز کولر ماشین در ارتباط مستقیم با حجم موتور یا همان وات کولر است. بدین ترتیب که کولرهای با قدرت پایین تر به دلیل حجم پایین‌تر مخزن گاز طبیعتا شارژ کم تری هم نیاز داشته و هزینه پایی تری هم دارند.

برای مثال کولرهای گازی ۱۲ و ۱۸ هزار معمولا نرخی یکسان و پایین، و کولرهای قوی‌ تر خودروهای خارجی یعنی ۲۴ و ۳۲ هزار هزینه بالاتری دارند. ضمن آنکه همانطور که بالاتر گفتیم، قیمت گاز کولر ماشین و برند مورد استفاده نیز روی هزینه تمام شده این پروسه موثر است.

چند نکته:

کولر خودرو باید حداقل هر دو سال یک بار سرویس شده و شارژ گاز آن انجام بگیرد. در این رابطه تفاوتی بین انواع خودرو نبوده و حتی اگر مالک بهترین نوع اتومبیل هستید، شارژ دوره ای گاز کولر آن را از یاد نبرید (بهترین ماشین ها هم سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصد گاز کولر خود را از دست می دهند).
در صورت اختلال در روند طبیعی سیستم تهویه هوای مطبوع اتومبیل، به جای آنکه از همان ابتدا به سراغ شارژ گاز کولر خودرو بروید، همه علل احتمالی (ترموستات، فن کولر خودرو، رادیاتور کولر و …) را بررسی کنید و در آخر به فکر شارژ گاز کولر باشید.
اگر به هر دلیلی خواستید که خودتان فرآیند شارژ گاز کولر را انجام داده یا علت نشت آن را تشخیص دهید، حتما از عینک محافظ و دستکش ایمنی استفاده کنید تا گاز خنک کننده با پوست شما تماس پیدا نکند.
مطمئن شوید که مطابق با دستورالعمل کولر خودرو عمل می کنید و هشدارها را رعایت می کنید.
مدل خودروی شما ربطی به گاز مبرد استفاده شده در ماشین ندارد. یعنی گاز کولر پراید، با گاز کولر تویوتا، هیوندا و یا هر خودروی دیگری تفاوت خاصی ندارد.
حتما توجه داشته باشید که در زمان استارت زدن کولر ماشین روشن نباشد و همواره بعد از گرم شدن موتور خودرو اقدام به روشن کردن آن بکنید.
توجه داشته باشید که نشتی گسترده و غیرعادی گاز کولر خودرو نشان از مشکلی بزرگ تر داشته و شارژ کردن آن تنها درمانی موقتی است. از این رو در چنین مواردی حتما به دنبال حل مشکل به صورت ریشه ای تر باشید تا از وارد آمدن آسیب به سایر اجزای خودرو جلوگیری شود.

در پایان دوباره تاکید می کنیم که تعمیرات مرتبط با سیستم کولر خودرو امری کاملا تخصصی بوده و غفلت در رسیدگی به آن منجر به وارد آمدن آسیب به کلیه اجزای خودرو می شود. از این رو عیب یابی سیستم تهویه مطبوع اتومبیل، بررسی علل نشتی و انجام اقدامات لازم بسیار با اهمیت تلقی می شود. به همین خاطر بهتر است از همان ابتدا انجام سرویس کولر ماشین را به متخصص حرفه ای تهران مدرن شرق تهران بسپارید تا به بهترین و مطمئن ترین شکل ممکن نسبت به سرویس کولر خودروی شما اقدام شود.