دیسک صفحه

جلوبندی و موتور خودرو از قطعات بسیار زیادی تشکیل شده است. صفحه کلاچ نیز یکی ازقطعه های مهم است که نقش اساسی را در مکانیزم خودرو دار ااست. اصولا کلاچ وسیله ایست که انتقال نیرو را قطع و وصل می‌کند.

در انتخاب دیسک و صفحه، باید زمان زیادی گذاشت تا بتوان بهترین نوع آن را برای خودروی خود انتخاب کنید.

ما در این مقاله قصد داریم در ابتدا عملکرد این وسیله را بررسی کنیم و سپس بهترین نوع آن را مورد بحث قرار دهیم تا شما بتوانید در این مقاله بهترین آن را به راحتی انتخاب کنید.

بهتر است بدانید برای رانندگی و حرکت کردن در صورتی تایر خودروی شما کم باد باشد یا رادیات شما آب کمی داشته باشد و یا موتور شما روغن سوخته و کثیفی داشته باشد باز مانعی برای حرکت کردن یا رانندگی وجود ندارد اما اگر دیسک و صفحه را از خودروی خود حذف کنید خواهید دید که دیگر خودرو حرکت نمی‌کند.

پس بعد از موتور و گیربکس، دیسک و صفحه مهم‌ترین قطعه خودرو می‌باشد.

وظیفه دیسک و صفحه که بخشی از گیربکس است، انتقال نیرو می باشد.. اما کاربرد انتقال نیرو چیست ؟ این کار باعث افزایش قدرت خودرو می شود.

انتقال نیرو چگونهبه وجود می آید ؟ شما هنگام حرکت خودرو با استفاده از دنده، نیرو را افزایش و به چرخ دنده های انتقال می دهید.

وقتی که به عنوان مثال؛ دنده را از 2 به 5 برسانیم .
زمانی دنده معکوس بکشیم تا قدرت خودرو افزایش پیدا کند.

این روند در خودروهایی است که دنده دستی دارند و در خودروهای اتوماتیک، همانطور که از اسمش پیداست؛ به صورت خودکار انجام می‌شود.

حالا که به صورت فنی به شما عملکرد دیسک و صفحه را توضیح دادیم، برای فهم بیشتر به صورت ساده و غیر فنی هم برای شما به این موضوع می‌پردازیم.

وقتی شما استارت می‌زنید و خودرو را روشن می‌کنید، قطعه‌ای به نام فلایویل به سرعت به چرخش در می‌آید.

در موتور این چرخش از طریق احتراق سوخت شما (بنزین، گاز، گازوئیل و…) انجام می‌شود.

حالا باید این چرخش به وسیله قطعه‌ای که نیروی تولیدی از موتور را به گیربکس می‌رساند، به چرخ‌ها برسد (همانطور که در ابتدا به صورت فنی توضیح دادیم).

نام این قطعه دیسک صفحه و کلاچ است.

در صورتی که شما کلاچ می‌گیرید و دنده می‌گذارید، زمانی که پایتان را از روی کلاچ بر می‌دارید، این قطعه با فلایویل درگیر شده و نیروی وارد شده چرخشی را به دنده‌های گیربکس انتقال می‌دهد.

و سپس از طریق وسیله‌ای به نام پلوس نیروی تغییر داده شده از گیربکس را به چرخ‌ها می‌رساند و خودرو حرکت می‌کند.

در نتیجه در نبود این قطعه، موتور نمی‌تواند قدرت تولید شده را به گیربکس برساند. این وسیله در تمام موتورهای هسته‌ای و موتورهای دیزلی و هم در بنزینی و گازی استفاده می‌شود.

همانطور که گفتیم کار اصلی آن، انتقال نیروی تولیدی از موتور به گیربکس برای حرکت کردن خودرو است.

دیسک و صفحه جنس یکسانی ندارد، در برخی از خودروهای مسابقه‌ای از تیتانیوم استفاده می‌شود اما در حالت عادی از آزبست، آلومینیوم، آهن و قطعه داخلی را از فولاد می‌سازند.

جنس صفحه باید جز مواردی باشد که تمام شدنی است زیرا در غیر این صورت بر اثر اصطحکاک که وارد می‌شود ممکن است آتش سوزی اتفاق بی‌افتد.

اما در دیسک جنسی که بکار می‌رود باید بسیار محکم و مقاوم باشد تا در برابر ضربه‌ای که به دیسک وارد می‌شود، بتواند تاب و توان داشته باشد.

در پاسخ به این سوال باید به این نکته توجه کرد که سیستم کلاچ خودرو و دیسک بعد از گذشت ۵۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر یا حدود یک سال و نیم نسبت به نوع رانندگی باید تعویض و یا در حد امکان تعمیر شود.

البته برخی رانندگان به علت استفاده کم، می‌توانند استفاده طولانی مدت از دیسک و صفحه خود را داشته باشند.

اما در بسیاری از مواقع کلاچ و ترمز گرفتن مداوم در مسیرهای شهری باعث می‌شود که نیاز به تعویض صفحه کلاچ خودروها بالا و بالاتر برود. به نظر می رسد برای اتوموبیل رانندگانی که در جاده‌های بیرون از شهر هستند، عمر این قطعه بیشتر باشد. اما چرا ؟

درگیر ترافیک‌ نیستند.
نیاز نیست که مدام به سیستم کلاچ فشار وارد کنند.

اما رانندگانی که در شهرهای شلوغ و پرترافیک تردد می‌کنند، به دلیل کلاچ گرفتن‌های مکرر عمر دیسک و صفحه کمتر شده و مدام نیاز به بررسی وضعیت صفحه کلاچ و احتمالا تعویضش دارند.

حتما نام تجاری بسیار زیادی شنید ه‌اید و ممکن است وقتی به تعمیرگاه می‌روید به شما بگویند این برند بهتر است. اما با توجه به مصرف بعضی از برندها در بازار و نظر مصرف کنندگان و فروشندگان، هرکدام از برندها عملکرد متفاوتی دارند

1- رانندگی خودرو

2- مسیر حرکت خودرو

اگر نرمی کلاچ و عملکرد سریع آن برای شما اهمیت دارد، بهترین مارک (البته فقط در ایران) دیسک و صفحه کلاچ والئو valeo انتخابی مناسب و به صرفه است.

خیر به هیچ عنوان این کار را نکنید.

یادتان باشد که تعویض صفحه کلاچ کاری بسیار تخصصی است و نباید خودتان این کار کنید یا آن را به مکانیکی واگذار کنید که تجربه کاری زیادی ندارد یا در این امر خبره نیست.

دیسک و صفحه قطعه حساسی است و در زمان تعویض آن برای باز کردن دیسک و صفحه باید حداقل 2 نفر حضور داشته باشند تا بتوانند گلدانی دیسک و صفحه را باز کنند یا ببندند که این کار به وسیله شفت اهرمی صورت می‌گیرد. به صورت معمول، هم‌زمان با تعویض نمودن صفحه کلاچ، روغن گیربکس را هم تعویض می کنند.

پس توصیه می‌شود اگر تجربه کوتاه مکانیکی دارید یا حتی اگر پراید دارید بهتر است کار تعویض دیسک را به یک مکانیکی خبره و کاردان بسپارید.

رانندگی با گیربکس اتوماتیک بسیار راحت‌تر از گیربکس دستی است، مخصوصاً زمانی که شما مدام در ترافیک‌های زیاد در مسیر رفت‌وآمد هستید.

راحتی شما به این دلیل خواهد بود که دیگر قرار نیست مثل گیربکس دستی مدام در حال کلاچ گرفتن باشید و فقط متناسب با گازی که به خودرو می‌دهید به‌ صورت هوشمند گیربکس دنده‌های خودرو را تعویض می‌کند. خود گیربکس‌های اتوماتیک به چندین نوع به نام های (سیاره‌ای-ستاره‌ای-خورشیدی و…) تقسیم می‌شوند.

ممکن است فکر کنید در این گیربکس دیسک و صفحه‌ای نیست، البته تا حدودی درست است اما در اکثر گیربکس‌های اتوماتیک، رابطی وجود دارد که کار این قطعه را انجام می‌دهد.

در گیربکس اتوماتیک، یک دنده بزرگ‌تر، دنده در حال حرکت را حمل کرده و روی محوری دیگر پیاده می‌کند. پس این قطعه در گیروبکس اتومات وجود دارد اما نه به آن شکلی که در خودروهای عادی وجود دارند.